W pisaniu piosenek świątecznych trudno uniknąć banału i infantylizmu oraz sprowadzenia tego szczególnego czasu do kwestii prezentów, pierwszej gwiazdki i tzw. „magii świąt”. Są jednak utwory, które wyłamują się z tego trendu i dotykają głębi przesłania Bożego Narodzenia.
Zapraszam do… skosztowania 12 muzycznych potraw. Oto mój subiektywny przegląd piosenek świątecznych i pastorałek z wartościowym tekstem:
1. Antek Smykiewicz – „Wigilia 2020”
Pandemia odcisnęła swoje piętno na relacjach międzyludzkich. Sprawiła, że jesteśmy bardziej zdystansowani do siebie, ostrożni, nieco lękliwi. Antek Smykiewicz śpiewa o tym, że związaliśmy nadzieję w kaftanach racji. Jego piosenka to wołanie o wiarę w cud, o dziecięcą radość, o zabranie trosk na czas świąt.
To gorzka refleksja o tym, że trudniej jest marzyć i wierzyć w epoce faktów. (https://youtu.be/by4t0vxTcug).
2. Paweł Domagała – „25 grudnia”
To opowieść o tym, że Bóg uniża się dla nas i przychodzi w dziecięcej postaci. Jest bezbronny, kruchy, taki jak my. W Boże Narodzenie nie musimy się go bać, gniewać na niego, prosić o nic. Możemy go wziąć na ręce. Jezus staje się bliski, dostępny. Bóg przeżyje z nami niejedno i czeka go daleka droga, ale w ten szczególny czas w roku możemy o tym zapomnieć. A być może nawet na chwilę uda się nam zrozumieć sens naszego istnienia. (https://youtu.be/7JWpcB9YPuc).
Zadanie:
Oczami wyobraźni zobacz sytuację, w której bierzesz małego, bezbronnego Boga na ręce. Ujrzyj wszystko to, co zostawił, aby zejść na Ziemię właśnie do Ciebie.
3. Bracia – „Daj im znak” (cover)
Świąteczny protest song o tym, że inni mają gorzej. To tak w dużym uproszczeniu. Mówiąc szerzej; nie jesteśmy sami na świecie i za naszym oknem mogą rozgrywać się tragedie. Gdy się rozejrzymy, dostrzeżemy atmosferę daleką od przysłowiowej „magii świąt”. Bieda, głód, strach to rzeczywistość, która nie jest odległa. Grunt to zauważyć to, pomóc i podziękować Bogu, że znaleźliśmy się w lepszej sytuacji. (https://open.spotify.com/track/7gsvJug1Ghk9z0Qpob2oeV?si=Jrk6Spq5SO-rxyOaYFQlWg&utm_source=copy-link – cover w wykonaniu zespołu Good Lood Band).
Zadanie:
Zastanów się, kto w Twoim mniemaniu ma „gorzej od Ciebie” i zrób coś dobrego tej osoby (np. modlitwa, zakupy, życzenia, dobre słowo, zaproszenie na Wigilię itp.).
4. Lemon – „Grudniowy”
Spokojna, nostalgiczna ballada, choć niepozbawiona rockowej maniery Igora Herbuta. Przenikają się tu dwa światy: ziemski i boski. Zapach mandarynek, neony na mieście, nerwowe rozplątywanie lampek i maleńki Bóg pośród tego zamętu. Wystarczy przymknąć oczy i zjawi się znowu. Igor Herbut nie rozmienia się tu na drobne. Zamiast darów prosi od razu o cud. My także wołajmy tak do Jezusa. On jest Bogiem rzeczy niemożliwych (https://youtu.be/IGEI_aK3jto ).
5. Lemon – „Do świąt”
Słuchając tej piosenki można pomyśleć o tęsknocie, którą nosimy w sercu, nie tylko za Bożym Narodzeniem, spotkaniem, za sobą nawzajem, ale również za prawdą i miłością. Czekanie choć trudne, również jest w życiu potrzebne i może przynieść dobre owoce. Wystawianie naszej cierpliwości na próbę kształtuje ją. Adwent jest czasem radosnego oczekiwania. Nie jest jednak pozbawiony trudu. Przykładem tego jest mierzenie się z postanowieniami adwentowymi. Wykorzystajmy końcówkę tego okresu jak najbardziej produktywnie (https://youtu.be/Rhs7aaRuJq0).
Zadanie: Powiedz dziś coś miłego bliskiej i „bardzo dalekiej Ci osobie”.
6. De su – „Kto wie”
Świąteczny samograj. Grany co roku w wielu stacjach radiowych. Soundtrack filmu „Świąteczna przygoda”.
Czasem popełniamy błędy. Ufamy tym i kochamy tych, którzy na to nie zasługują, ale do kiedy żyjemy, wszystko może się odmienić. Niekiedy wystarczy nasza decyzja, „ten właściwy krok” (https://youtu.be/ePspWtXnfzA ).
7. Igor Herbut – „Miłość jest wszystkim”
Piosenka z filmu o tym samym tytule. Podmiot liryczny opowiada o spotkaniu z samotnym człowiekiem. Według osoby mówiącej w tekście „kto szuka, ten musi błądzić”. Bohater piosenki znajduje drogę do celu, do swojej przystani. Zawsze, gdy zabłądzimy, możemy wrócić i kochać jeszcze mocniej, bo wiemy, co straciliśmy. (https://youtu.be/_TBOZJgtzb8 ).
8. Alicja Majewska, Andrzej Zaucha, Halina Frąckowiak – „Idzie kolęda”
Tekst tej piosenki jest nadal aktualny, choć ma już ponad 30 lat.
Czasami wcale nie jest nam do śmiechu i świętowania. Nie możemy sobie poradzić z czasem, w którym się znaleźliśmy. Nasze serca są pozamykane, smutne, zimne i trzeba im dobrej nowiny oraz przewodnika. Potrzebujemy jej nawet bardziej, niż dwunastu potraw.
Czasy zawsze są trudne. Możemy jednak wołać do Jezusa, żeby posłał rozwiązanie, gwiazdę, za którą podążymy. Tylko z jego pomocą możemy uwierzyć w Boga, w człowieka i w samych siebie. (https://youtu.be/rPEml8GnfZI ).
9. Sound and Grace – „Święta będą cały rok”
A co, jeśli święta trwałyby cały rok? Taką perspektywę przedstawia nam zespół Sound and Grace. To piosenka o domu pełnym ciepła, otwartym na gości, wypełnionym miłością. W takim domu płot jest niepotrzebny i każdy może się w nim ogrzać. Idylliczna historia, prawda? Tak, ale nie niemożliwa.
To również opowieść o tym, że każdy ma swoje wewnętrzne dziecko i kiedy nie dajemy mu dojść do głosu, wtedy nasze życie traci blask. (https://youtu.be/-x9-84DzuvM).
Zadanie:
Pomyśl dziś o swoim wewnętrznym dziecku. Zrób coś o czym dawno marzyłeś, ale nie miałeś odwagi.
10. Kuba Badach, TGD – „Mario czy już wiesz” (cover piosenki Michaela Englisha)
Tekst tej piosenki to Ewangelia w pigułce. Otrzymujemy w niej zapowiedź najważniejszych cudów Jezusa. Chrystus stał się podobny do ludzi. Musi więc przejść okres niemowlęcy i dziecięcy, ale gdy nadejdzie jego godzina, będzie uzdrawiał, czynił cuda, a koniec końców zbawi świat. (https://youtu.be/LFhTMa8dav4 ).
Zadanie:
Pytanie „Mario czy już wiesz?” możemy zadać do siebie np. „Piotrze, czy już wiesz?”. Czy wiesz, że ten mały chłopiec uratuje Ciebie? Pomyśl dzisiaj o cudach Jezusa, spróbuj je sobie wyobrazić, przeanalizować.
11. Beata Rybotycka – „Kolęda dla nieobecnych”
W wielu domach zabraknie kogoś przy świątecznym stole. Może puste miejsce jest przy nim już od wielu lat? Może rana jest jeszcze świeża? Niezależnie od tego jest nadzieja. Cienie nieobecnych są w naszej pamięci, a nadzieją jest Jezus Chrystus. To On wypełni naszą pustkę i pozwoli odkryć w sobie na nowo dziecko, pomimo przeciwności losu, a przecież mamy być jak dzieci: szczere, ufne, radosne, bezpretensjonalne (Mt 18, 3). Jezus z nami jest, cokolwiek by się nie działo (Mt 28, 20; Mt 14, 27). Grunt, to w to uwierzyć. Nie zawsze jest to proste. Możemy się jednak o to modlić. Wołajmy do Boga także o wiarę w to, że nasi bliscy zmarli żyją wiecznie i jest im dobrze oraz o narodzenie Jezusa w naszym sercu. Niech pokój wypełni nasze dusze (https://youtu.be/y3_VCPOhXRQ ).
12. Edyta Geppert, Hanna Banaszak, Halina Frąckowiak, Zbigniew Wodecki, Vox i inni – „Przekażmy sobie znak pokoju”.
Och, jakie to jest trudne! Nie zawsze mamy ze wszystkimi dobre relacje. Czasem podanie ręki i przebaczenie, a niekiedy przeproszenie jest jak wejście na Mount Everest. Krzysztof Jaślar, autor tekstu tejże piosenki zachęca, by pomimo żalu i gniewu, który nadal w nas trwa zdobyć się na ten gest i wnieść pokój do relacji chociaż na moment, być ponadto. Poeta zauważa, że po Świętach wraz z szarością dnia powszedniego może powrócić zwątpienie, niepokój i milczenie, jednak warto próbować. Może tym razem pogodzimy się skutecznie (https://youtu.be/xhTF7w_66j0 ).
Jak widać Święta Bożego Narodzenia mają różne odcienie, ale koniec końców prowadzą do jednego źródła światła – Jezusa Chrystusa, który widzi wszystko jak w soczewce. Jest jak pryzmat, w którym odbijamy się my wszyscy – kolory tęczy. Życzę Wam i sobie, aby w te Święta Jezus Narodził się w naszych sercach. Niech jego światło rozświetli wszelki mrok. Każdą nawet najbardziej zabłoconą stajnię duszy.